Dominika Górska 4 10 listopada 2016 13732

Kolory umaszczenia koni - Jakie są maści koni?

Maść konia, czyli kolor jego sierści nie jest przypisany do danej rasy. Od tej reguły zdarzają się wyjątki np. haflinger czy palomino. Oto przegląd wszystkich stałych kolorów umaszczenia koni. Czy znasz wszystkie typy umaszczenia koni?

O co chodzi z tym umaszczeniem koni? | Genetyka umaszczenia koni

Początkujący jeźdźcy zwykle nie zdają sobie sprawy z tego czym jest umaszczenie konia. Oczywiście pierwszym krokiem w poznawaniu podstaw jeździectwa powinno być właśnie zdobycie informacji o samym zwierzęciu. A maści koni to jeden z tematów podstawowych. Jaką dumę można poczuć, gdy jest się już w stanie rozpoznawać maści koni! Ale sprawa nie jest taka prosta, jak się wydaje. Mamy umaszczenia podstawowe, ale do nich dochodzi cały szereg maści mniej znanych. Ale o co chodzi z tym umaszczeniem? Otóż, maść konia to barwa sierści, która pokrywa jego ciało. Wlicza się w nią także kolor grzywy i ogona. Umaszczenie ma podłoże genetyczne. Skąd jednak aż taki wachlarz umaszczeń? Za maść koni odpowiada kilka genów. Dawniej wszystkie dzikie konie miały tę samą barwę sierści. Wraz z ewolucją i udomowieniem (a także innymi czynnikami) – geny mutowały, a w związku z tym zmieniała się też maść konia. Geny odpowiedzialne za umaszczenie dzieli się na trzy grupy: podstawowe, rozjaśnione i wzory białej sierści. Wśród tych grup zawierają się wszystkie umaszczenia koni. Należy pamiętać, że rasa konia nie określa jego umaszczenia. Kilka ras ma jednak stałe umaszczenie m.in. haflinger, palomino, albino, koń fryzyjski czy koń fiordzki.

Umaszczenie konia: Gniady

Gniade konie mają ciało w kolorze brązowym. Grzywa, ogon i nogi (zazwyczaj do połowy długości nogi) są czarne. Brązowy kolor głównego korpusu konia obejmuje odcienie od koloru kasztanowego do bardzo ciemnego brązu, który może wydawać się prawie czarny.

Podobny kolor umaszczenia: buckskin (barwa jelenia,beżowy).

Niektórzy hodowcy wyróżniają również oddzielne rodzaje maści koni. Zalicza się do nich:

Krwisto-gniady lub Wiśniowo-gniady

Zdjęcie przedstawia konia maści kasztanowej umaszczeniu. „Krwista maść” zależy od różnorodnych odcieni, które mogą pojawiać się u kasztanowych koni. Niektóre maści mogą zbliżać się nawet do koloru marchewkowato-pomarańczowego lub odcienia przypominającego kolor rdzy. Zobacz niżej kasztanowe umaszczenie.

Czytaj też: Rajdy konne w Polsce

Koń maści Ciemnogniadej

Ogier przedstawiony na zdjęciu posiada wszystkie charakterystyczne cechy umaszczenia gniadego (czarne nogi, czarną grzywę oraz czarny ogon). Mimo to, jego umaszczenie jest dużo ciemniejsze. Ponadto, posiada również odcień ciemnej czekolady.

Brązowy kolor umaszczenia

Ten kolor maści konia jest trudny do rozróżnienia nawet dla doświadczonego oka. Jest to głównym powodem nieścisłości w terminologii opisu końskiego umaszczenia.

Koń przedstawiony na zdjęciu na zdjęciu ma gniadą nasadę, ale jego ciało nie jest do końca czarne. Grzywa, ogon oraz niższa część nóg sprawiają, że jego maść jest uznawana za gniadą. Główna część korpusu w niektórych miejscach wydaje się czarna m.in. szyja, łopatki oraz wyższa część nóg. Ze względu na to jednak, że ma on (ciemno) brązowe punkty (głowa, grzbiet) nie jest uznawany za konia w zupełności o czarnym umaszczeniu. Czasem brązowy kolor może odnosić się również do ciemnego brązu.

Nie można mylić z czarnym oraz palonym brązowym umaszczeniem.

Kary koń - czarny typ umaszczenia koni

Kare umaszczenie jest dość rzadkie. Większość maści koni uznawanych za kare konie, okazuje się zazwyczaj ciemnobrązowe lub w kolorze palonego brązu. Poprzez działanie promieni słonecznych czarna maść może także się rozjaśnić. Mimo to, prawdziwie kare konie zawsze mają (granatowo) czarną sierść pokrywającą głowę, głównie dookoła oczu. Kary koń przedstawiony na zdjęciu ma prawdziwie czarne umaszczenie i jest rasy fryzyjskiej.

Palony brązowy rodzaj umaszczenia koni

Ten kolor umaszczenia jest względnie nowy. Odnosi się do koni, które mają czarno-brązowe lub prawdziwie ciemną nasadę z jasnobrązowymi lub „opalonymi” miejscami dookoła oczu, wewnątrz uszu, na przedniej części głowy, bokach, podbrzuszu oraz stawach.

Ten kolor umaszczenia może mylić się z brązowym. Decydującą różnicą pomiędzy nimi jest jednak to, że delikatne miejsca wyszczególnione powyżej muszą być zauważalnie jaśniejsze u koni o maści palonego brązowego.

Buckskin – kolor jeleni, beżowy

Ta maść koni ma takie same czarne elementy jak gniade konie. Zdecydowanie różnią się jednak kolorem ciała. Kolorem beżowym określa się konie począwszy od „beżowej opalenizny”, a skończywszy na kolorze złotym. Ta maść koni nie ma pręgi grzbietowej.

Beżowe konie mają geny koni gniadych, z dodatkiem genu, który wpływa na „rozcieńczanie” koloru (Cream Dilution gene). Dzięki temu osiągają jasno złote kolory.

Czasem można pomylić konia bułanego z beżowym, ponieważ mają podobne kolory ciała. Bułana kolor sierści jest jednak wywołana genem właściwym dla tej maści koni (Dun Dilution gene).

Kolory koni to nie wszystko

Każda dyscyplina sportowa kryje w sobie mnóstwo elementów. Żeby znać się na nich wszystkich – konieczne jest regularne dostarczanie sobie nowej wiedzy, treningi, a nierzadko i wsparcie osoby bardziej doświadczonej.

Jesteś instruktorem jeździectwa? Dołącz do nas! Szukasz lekcji jazdy konnej? Zajrzyj do naszej bazy – mamy stajnie i trenerów z całej Polski!

Kasztanowy

Kasztanowa maść konia jest bardzo częsta. Ma wiele odcieni od miedziano-czerwonego do ciemnego brązu. W umaszczeniu nie ma żadnych czarnych elementów. Grzywa i ogon są tego samego koloru co ciało lub są trochę jaśniejsze.

Rudo-brązowe konie (przedstawiony na zdjęciu) są nazywane gniadymi (sorrel) w jeździe westernowej (lub zachodniej).

Zazwyczaj nie dokonuje się rozróżnień pomiędzy odcieniami kasztanowego, chyba że są bardzo zauważalne.

Koń arabski przedstawiony na zdjęciu nie jest gniady, lecz kasztanowy.

Konie arabskie mają czarną skórę, dlatego czarny kolor oczu oraz przedniej części głowy może być mylący. Grzywa nie jest czarna, dlatego tego konia nie można określić mianem gniadego.

Ten kasztanowy kolor jest czasem określany jako „krwisty” lub „czerwony” (Ten podstawowy kasztanowy kolor w połączeniu z gniadymi genami może stworzyć krwisto-gniadą maść).

Ciemnokasztanowa maść konia

Płowy kasztanowy

Płowy ciemnokasztanowy

Pangare

Koń Kremowy (Cremello)

Konie tej maści są bardzo rzadkie, chociaż w rasach Akhal-Teke oraz Marwari są one częstsze niż w innych. Kremowe konie mają podstawową kasztanową sierść z dodatkiem dwóch genów „rozcieńczających” (Creme Dilution genes). Mają różową skórę (jak prawdziwie białe konie) pokrytą czerwonawymi białymi włosami oraz pasujące grzywę i ogon. Cechą charakterystyczną tej maści koni są zabarwione na niebiesko oczy.

Niekiedy są one omyłkowo nazywane końmi-albinosami. Te drugie nie są w stanie w ogóle produkować pigmentu, natomiast kremowe konie mogą mieć niebieskie lub brązowe oczy. Z tego wynika, że produkują pigment.

Bułany

Bułane konie mogą mieć czerwony lub czarny podstawowy kolor, który jest „rozcieńczony” za pomocą właściwego genu (Dun gene). Tym określeniem można nazwać konie od piaskowo-złotej maści (przedstawiona na zdjęciu) do prawie brązowej. Dun gene może również wpływać na gniadą maść.

Bułany kolor jest względnie podstawowym kolorem końskiej maści i zawsze występuje w połączeniu z pręgą grzbietową. Jest to ciemna pręga, która prowadzi przez koński kręgosłup – od kłębu do ogona (przedstawiona na zdjęciu). Kolejnym znakiem rozpoznawczym tej maści koni są paski na nogach, czasem biegnące aż do łopatek (podobne do tych, które ma zebra). Te paski mogą być bardzo niewyraźne. Koń bułany zawsze ma ciemno zabarwione okolice nosa, prawie czarne nogi do kolan oraz ciemnobrązowe lub czarne grzywę i ogon.

Gniado-bułany

Popularny odcień bułanego. Koń przedstawiony na zdjęciu ma podstawowy gniady kolor z dodatkiem genu bułanego (Dun gene). Zauważ pręgę grzbietową, ciemne okolice nosa oraz oczy, trudno zauważalne paski zebrowe (szczególnie na prawej przedniej nodze) oraz ciemne przechylone uszy.

Ciemny bułany (Grullo) maść myszata

Ta maść tworzy się z połączenia genu bułanego z czarną podstawą sierści. Koń staje się „mysioszary”, ma czarne nogi, grzywę i ogon. Prawie zawsze posiada również pręgę grzbietową, wyraźnie pręgowane kończyny oraz ciemne punkty na uszach.

W przeciwieństwie do szarych koni, ciemno bułane umaszczenie nie staje się jaśniejsze wraz z wiekiem konia. Sierść koni grullo jest zawsze w pełnym kolorze stalowoszarym lub mysioszarym. Dla porównania, niebiesko-graniaste konie mają przemieszaną białą i czarną sierść.

Czerwono bułana maść konia

Ta maść koni wytwarza się z połączenia genu bułanego z podstawowym kasztanowym kolorem sierści. To oznacza, że podczas gdy koń wciąż ma pręgę grzbietową i pręgowane kończyny, czarne elementy typowe dla bułanych koni staną się ciemnobrązowe (w podstawowym kolorze sierści).

Zdjęcie przedstawia konia o umaszczeniu czerwono bułanym. Zauważ, że ciało konia jest zdecydowanie jaśniejsze niż nogi, a okolice nosa, grzywa i ogon są dużo ciemniejsze od całego ciała. Na tym zdjęciu bardzo dobrze widoczne są zebrowe pręgi na nogach.

Palone złoto (Palomino)

Ciało tej maści koni może przybierać kolor od beżowo-złotego (klacz na zdjęciu) do jasnokremowego (źrebię na zdjęciu). Wszystkie konie w tym kolorze charakteryzują się płową grzywą, która może niekiedy wydawać się prawie biała.

Ta maść powstaje z połączenia genu „rozcieńczającego” (Cream Dilution) oraz podstawowego kasztanowego koloru sierści. Tę maść bardzo łatwo odróżnić bez potrzeby przeprowadzania testów genetycznych.

Perlino

Ta maść koni ma podstawowo gniadą sierść połączoną z genami kremowymi (Cream Dilution genes). Podobnie jak Cremello, Perlino mają bardzo jasne umaszczenie (zazwyczaj jest prawie perłowo-kremowe) oraz jasno zabarwione oczy – najczęściej niebieskie. Jedyną różnicą pomiędzy nimi możliwą do stwierdzenia bez testów genetycznych jest kolor grzywy i ogona. Perlino mają te elementy dużo ciemniejsze – zazwyczaj w miedzianym odcieniu.