Jeździectwo – czy konie zrzucają z grzbietu?

Upadek z siodła. Wina konia czy wina jeźdźca?

Upadki z konia zdarzają się stosunkowo często. W większości przypadków jednak winę za kontakt z podłożem ponosi jeździec. Przyczyny takiej sytuacji tkwią zazwyczaj w niewystarczających umiejętnościach potrzebnych do utrzymania się w siodle. Zdarzają się jednak sytuacje, w których to koń złośliwie bądź nie stara się zrzucić jeźdźca z własnego grzbietu. Powodami mogą być np. brak szacunku konia do jeźdźca, ból (w tym choroby kręgosłupa), nadmiar energii, chęć pozbycia się jeźdźca, niewłaściwe siodło, źle dopasowany sprzęt jeździecki (np. zbyt mocno dopięty popręg), panika, stres czy odkrycie mankamentów w technice dosiadu jeźdźca (niektóre konie wyznają zasadę trzymania się jeźdźca kolanami, a nie łydkami i rękami).

Konie zrzucają jeźdźców z grzbietu przede wszystkim dlatego, że czują niewygodę. Mają wrażenie, że spowoduje ona coś złego. Starają się więc za wszelką cenę pozbyć stresującego je czynnika. Warto zatem skupić się przede wszystkim na budowaniu relacji na linii jeździec-koń. W ten sposób w dużym stopniu zmniejszy się poziom stresu u wierzchowców. Można zacząć od pracowania z ziemi. Pozwoli ona na wypracowanie hierarchii w relacji. Jeździec stanie się liderem, którego towarzystwo oznacza bezpieczeństwo. Zaufania u zwierzęcia nie da się natomiast osiągnąć poprzez bicie czy karcenie. Efekty takiego traktowania koni mogą być wręcz opozycyjne.

Zrzucam bo muszę się ciebie pozbyć

Chęć pozbycia się jeźdźca z grzbietu prowadzi do kozłowania młodych koni, najczęściej podczas przyzwyczajania ich do jazdy pod siodłem. Takie zachowanie nie powinno budzić niepokoju. Wyuczenie nowej techniki jazdy i współpracy z człowiekiem może zająć trochę czasu. Niektóre konie wykorzystują umiejętność zrzucania jeźdźca z grzbietu nawet w późniejszym okresie. O ile doświadczeni sportowcy potrafią poradzić sobie w takiej sytuacji, o tyle mniej zaawansowani jeźdźcy spadają z wierzchowca. W przypadku osób, które zrezygnują z kontynuowania nauki konia pracy pod siodłem (ze względu na częste zrzucanie z grzbietu), ta umiejętność stanie się coraz trudniejsza do wykorzenienia.

Baranie skoki – jak utrzymać się na koniu?

- nie pozwól, by koń się zatrzymał. Wysiedzenie w siodle jest możliwe, jeśli koń wciąż porusza się do przodu. Zatrzymanie się zwierzęcia, opuszczenie głowy i wygięcie grzbietu wraz z uniesieniem zadu w większości przypadków doprowadza do zrzucenia jeźdźca;

- nie pozwól na opuszczenie łba konia między nogi;

- staraj się mocno siedzieć i pewnie trzymać nogi w strzemionach. Dobrym wyjściem jest zastosowanie pełnego siadu i odchylenie tułowia w przód podczas podniesienia przednich nóg przez konia (w przypadku podnoszenia zadu – odchylenie w tył). Istotne jest zachowanie równowagi i balansowanie ciałem;

- trzymaj wodze mocno i zdecydowanie. Podczas baranich skoków można również trzymać ręce po bokach szyi konia (wodze tworzą mostek na szyi).

Co robić gdy koń poniesie?

Ponoszenie konia ma swoje przyczyny w panice. Podstawowym instynktem w takiej sytuacji jest rzucanie się do ucieczki. Warto sprawdzić, co jest przyczyną takiego zachowania zwierzęcia (szczególnie, gdy często się powtarza). W przypadku początkujących jeźdźców problemem dla konia może być obijający się ciężar na grzbiecie. Należy więc nauczyć się pewnego i głębokiego siedzenia w siodle. Dobrym wyjściem jest przypomnienie wierzchowcowi o jeźdźcu poprzez skracanie i oddawanie wodzy. Można także poprowadzić go na koło, dzięki czemu zwolni. Ponoszenie konia w terenie może wymagać wybrania okrężnej drogi. Powrót tą samą trasą niekiedy ma wpływ na dalsze ponoszenie.