Jeździectwo – czy konie często kopią lub gryzą?

Konie należą do łagodnych zwierząt. Zdarza się jednak, że zachowują się nieprzewidywalnie. Mogą kopnąć, ugryźć… Co jest powodem takich zachowań wierzchowców? Jak często konie gryzą lub kopią?

Dlaczego konie gryzą i kopią?

Agresywność nie jest naturalną cechą koni. Może poza ogierami, które walczą o klacze czy terytorium. Wierzchowce gryzą lub kopią głównie za sprawą trzech przyczyn, a są to: strach/stres, próba dominacji nad człowiekiem lub zachęta do zabawy (delikatne gryzienie). Taka końska agresja nie oznacza, że jest on złym zwierzęciem. Gryzienie lub kopanie jest naturalną reakcją obronną na strach lub krzywdę czy poczucie niesprawiedliwości (dominacja człowieka). Można uznać je za próbę przekazania informacji człowiekowi. Nie może tego powiedzieć, więc zwraca uwagę na pewne problemy poprzez gryzienie, kopanie czy wierzganie.

Najczęściej z gryzieniem lub kopaniem przez konie można spotkać się w szkółkach jeździeckich. Takie agresywne zachowania najczęściej zdarzają się w trakcie podpinania popręgu, czynności pielęgnacyjnych czy zabawy, pieszczot. Ich powodem jest głównie złe traktowanie koni przez właścicieli czy jeźdźców. Zdarza się, że konie są bite, uprzedmiotawiane czy traktowane brutalnie (rzucanie siodła na koński grzbiet). Gryzienie lub kopanie jest po prostu reakcją obronną koni.

Powody stresu u koni które mogą wywołać agresję

- intensywne lub długotrwałe ćwiczenia;

- warunki pogodowe (gorąco, zimno);

- transport (m.in. czynniki fizyczne: hałas, drgania pojazdu, balansowanie; czynniki psychologiczne: oddzielenie od stada; czynniki klimatyczne: wysoka temperatura, wilgotność; czynniki zdrowotne: odwodnienie, zmęczenie; niewystarczający odpoczynek np. między zawodami; nowe doświadczenia; odosobnienie; zmiany codziennego funkcjonowania).

Sposoby na zmniejszenie stresu u koni

- zapewnienie możliwości wybiegania się (ewentualnie: podanie siana w dużych ilościach);

- zachowanie rutynowych czynności, w razie zmian – wolne tempo;

- podczas podróży z koniem warto zabrać znajome produkty (np. woda, ziarno);

- unikanie podróży w trudnych warunkach pogodowych;

- zrównoważona dieta;

- zapewnienie przyjemnego otoczenia;

- regularne i różnorodne ćwiczenia;

- zapewnianie przerw w treningach;

- zapobieganie nudzie u konia;

- utrzymanie konia w dobrym stanie zdrowia.

Koń gryzie i kopie – co robić?

Wielu jeźdźców reaguje na gryzienie uderzeniem konia po pysku. Nie jest to dobrą praktyką, ponieważ konie nie są w stanie zrozumieć kar. Należą do zwierząt uciekających. Warto w takim przypadku poznać osobowość konia, a tym samym przyczyny jego zachowań. Dzięki znajomości powodów, dla których koń gryzie lub kopie można podjąć odpowiednie środki zapobiegawcze. Mimo to, obcowanie z gryzącym lub kopiącym koniem wymaga zachowania odpowiedniego dystansu. To rozwiązanie jest tymczasowe. Jedynie zastosowanie odpowiednich metod treningowych pozwoli na oduczenia konia gryzienia lub kopania. Techniki pomagające zrelaksować konia opierają się m.in. na podejściu psychologicznym, masażach, właściwym karmieniu, zabawie, ćwiczeniach czy stosowaniu suplementów diety. Co więcej, ważne jest zbudowanie zaufania pomiędzy koniem a jeźdźcem.

Jak oduczyć konia gryzienia?

Konie kojarzą ludzką rękę z jedzeniem. Często więc podchodzą do człowieka i próbują go w nią ugryźć. Po takim zachowaniu można zauważyć zawód u koni (np. kładzenie uszu). Dobrym wyjściem jest spowodowanie rozkojarzenia u zwierzęcia. Radzi się szturchnięcie go w pęcinę. Koń nie spodziewa się takiego zachowania u człowieka i zapomina o zamiarze ugryzienia. Kolejnym sposobem może być wykonanie ćwiczenia. Przykładowo: podczas czyszczenia kopyt widzimy, że zwierzę przymierza się do gryzienia. Warto wtedy odstawić nogę i wydać mu polecenie np. podaj nogę. Wtedy także zapomina o wcześniejszym zamiarze.